Административ хокук бозу турында карарларга карата шикаять белдерү тәртибе
Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 31.1 ст. нигезендә административ хокук бозу турындагы эш буенча карар законлы көченә керә:
1) административ хокук бозу турындагы эш буенча карарга шикаять бирү өчен билгеләнгән срок чыкканнан соң, әгәр күрсәтелгән карарга шикаять бирелмәгән яисә ризасызлык белдерелмәгән булса;
2) шикаять, ризасызлык буенча карарга шикаять белдерү өчен билгеләнгән вакыт узганнан соң, әгәр күрсәтелгән карарга шикаять яисә ризасызлык белдерелмәгән булса, карар нигезендә чыгарылган карар юкка чыгарылган очраклардан тыш;
3) шикаять, ризасызлык буенча шикаять бирелергә тиешле булмаган карар чыгарылганнан соң кичекмәстән, карар нигезендә чыгарылган карар юкка чыгарылган очраклардан тыш.
Административ хокук бозулар турындагы эшләр буенча карарларның законлы көченә керү тәртибе эшнең кем тарафыннан каралуына бәйле.
Эш суд булмаган орган (вазыйфаи зат) тарафыннан каралган булса, ул очракта аның карарына шикаять район судына бирелә (Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.1 ст. 3 өлешендәге 2 пункты). ә шикаять буенча кабул ителгән район суды судьясының карарына, – югары торучы судка, ягъни өлкә яки аңа туры килә торган башка судка (Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.9 ст. 1 һәм 2 өл.).
Әгәр эш җәмәгать судьясы яисә район суды судьясы тарафыннан каралса, аның карарына шикаять Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.2-30.8 статьяларында билгеләнгән тәртиптә шикаять бары тик югары торучы судка гына бирелә ала: ягъни район судына яки өлкә судына яки аңа туры килә торган башка судка (Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.1 ст. 1 өлешендәге 1 пункты).
Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.3 ст. 1 өлешендә каралганча, административ хокук бозу турындагы эш буенча карарга карар күчермәсе тапшырылган яки алынган көннән соң ун тәүлек эчендә дәгъва белдерелергә мөмкин.
РФ Югары Суды Пленумының "Административ хокук бозулар турында РФ кодексын кулланганда судларда барлыкка килә торган кайбер сораулар хакында" 2005 елның 24 мартындагы 5 номерлы карарының 33 пунктыннан аңлашылганча, административ хокук бозулар турындагы эшләр буенча кабул ителгән карарларның законлы көченә керүе һәм аларга шикаять бирү тәртибе эшнең кайсы орган тарафыннан каралуына бәйле.
Әгәр эш административ хокук бозулар турындагы эшләрне карарга вәкаләтле орган (вазыйфаи зат) тарафыннан каралса, ул кабул иткән карарга шикаять район судына бирелергә мөмкин. Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.9 ст. 1 һәм 2 өлешләре буенча район суды судьясының мондый карарга шикаять буенча кабул ителгән карарына югары торучы судка шикаять бирергә мөмкин.
Юридик зат яисә юридик зат оештырмыйча эшкуарлык эшчәнлеген башкаручы зат тарафыннан кылынган административ хокук бозу эше буенча административ хокук бозулар турында эшләр карарга вәкаләтле орган (вазыйфаи зат) тарафыннан яисә арбитраж суды тарафыннан чыгарылган карарга Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.1 ст. 3 өлеше нигезендә РФ АПК нигезендә арбитраж судына шикаять бирелә ала.
Юридик зат яисә шәхси эшкуар тарафыннан кылынган административ хокук бозу турындагы эш буенча гомуми юрисдикция суды судьясы тарафыннан чыгарылган карарга карата шикаять Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.1 ст. 1 өлешендәге 1 пункты нигезендә гомуми юрисдикциядәге югары торучы судка бирелә ала.
Димәк, беренче инстанциядә эш җәмәгать судьясы тарафыннан каралса, шикаять буенча район суды карары законлы көченә керә, ә вазыйфаи зат карарына шикаять буенча район суды карарына шикаять аның күчермәсе тапшырылганнан соң ун тәүлек эчендә Федерация субъекты дәрәҗәсендәге судка бирелергә мөмкин.
Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.1 ст. 1.1 өлеше нигезендә Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 28.3 ст. нигезендә административ хокук бозу турында беркетмә төзү вәкаләте бирелгән вазыйфаи затларга административ хокук бозу эше буенча судья тарафыннан чыгарылган карарга югары торучы судка шикаять белдерү хокукы бирелгән. Мондый затларга хокук бозуны ачыклаган органның теләсә кайсы һәм Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 28.3 ст. нигезендә әлеге административ хокук бозулар турында беркетмәләр төзергә вәкаләтле булган вазыйфаи заты (әлеге беркетмәне турыдан-туры төзегән затлар да, төземәгәннәре дә) карый.
Әмма атап үтелгән вазыйфаи затлар әлеге карарга күзәтчелек тәртибендә шикаять бирү хокукына ия түгел (Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.12 статьясы).
Административ хокук бозу эше буенча карар чыгарган вазыйфаи зат әлеге карарга шикаять буенча судья карарына, күзәтчелек тәртибендә дә, югары торучы судка шикаять бирергә хокуклы (Административ хокук бозулар турында РФ кодексының 30.9 ст. 5 өлеше, 30.12 ст. 4 өлеше).
Соңгы яңарту: 2022 елның 18 мае, 08:47